آوردن یک توله سگ جدید به خانه خیلی هیجان‌انگیز است، ولی چالش‌های خاص خود را به همراه دارد. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که با آن روبرو می‌شوید، آموزش دستشویی کردن به توله سگ است. بعضی از سگ‌ها زود یاد می‌گیرند، اما بعضی دیگر به زمان بیشتری نیاز دارند. در طول دوره آموزش صبور بوده، آرامش خود را حفظ و ثابت قدم باشید. اگر مثبت فکر کنید و طبق این دستورالعمل پیش بروید، آموزش مکان دستشویی به توله سگ آسان خواهد بود.
یادگیری اصول اولیه
• سگ خود را با خانه جدید، اعضای خانواده و نقش هر یک از آن‌ها آشنا کنید. درست همانند زمانی که خودتان وارد یک محیط یا گروه جدید می‌شوید، ممکن است حیوان خانگی شما نیز در آغاز دچار کنجکاوی، هیجان، ترس یا لذت شود. این لحظه، بهترین زمان برای ایجاد یک رابطه مطلوب با حیوان خانگی است. برای آنکه سگ بتواند در خانه مستقر شده و به شما و افراد خانه اعتماد کند و احترام بگذارد، باید انتظارات خود را مشخص کنید و در رابطه با آن ثابت‌قدم باشید.
تنها جاهایی را به سگ نشان دهید که اجازه دارد در آن‌ها رفت و آمد کند. نگذارید در روزهای نخست در خانه بچرخد و به گشت و گذار بپردازد، مخصوصا اگر دوست ندارید هرجایی خرابکاری کنند. برای مثال، اگر بالای پله‌ها یا اطراف اتاق خواب جزء مناطق ممنوعه هستند، آن منطقه را ببندید و نگذارید توله سگ در آنجا گشت و گذار کند.
نیازها و رفتارهای خاص نژاد سگ خود را بشناسید. درباره خصوصیات رفتاری و نیازهای خاص نژاد سگ خود تحقیق کرده و مراقب آن‌ها باشید. برای مثال، اگر نژاد سگ شما چیواوا کوچک است، باید بدانید که مثانه آن‌ها خیلی کوچک است و حجم کمی دارد. از این رو، به طور مکرر به ادرار کردن نیاز دارند. البته حتی اگر سگ شما خیلی خوب آموزش دیده باشد، باز هم ممکن است اتفاقاتی رخ دهد.
• اغلب سگ‌ها باهوش هستند، اما آن‌ها مانند انسان فکر و عمل نمی‌کنند. اینکه از سگ خود انتظار داشته باشیم کلمات دستوری ساده ما را متوجه شود و یا به ما اطلاع دهد که نیاز به دستشویی دارد، یک مشکل است. به همین دلیل، باید یاد بگیرید که چطور با شما ارتباط برقرار می‌کنند و درباره سرنخ‌هایی که بین‌تان رد و بدل می‌شود مطالعه کنید.
چشم از سگ خود برندارید. اگر سگ‌تان در مرحله آموزش است، سعی کنید او را در جایی نگه دارید که در معرض دیدتان باشد. این به شما و تربیت سگ کمک می‌کند تا علائم دستشویی را متوجه شده و از بروز حادثه جلوگیری کنید. چرخیدن به دور خود، خراشاندن زمین و بو کشیدن از جمله علائم دستشویی هستند.
• علائمی که باید مراقب آن‌ها باشید عبارتند از ناله کردن، چرخیدن به دور خود، بو کشیدن، پارس کردن و تغییر رفتار ناگهانی. اگر هر یک از این علائم را دیدید، فورا سگ خود را بیرون ببرید.
جلوی حادثه را بگیرید. اگر مچ سگ خود را در حال دستشویی کردن در داخل خانه گرفتید، دست‌هایتان را با صدای بلند به هم بزنید و بگویید «نه». سپس، به سرعت او را از خانه بیرون ببرید.
• باید سگ را از آن نقطه دور کنید، نه آنکه او را بترسانید. هدف این است که توجه او را به خود جلب کنید و به او بفهمانید که با نشانه‌گذاری و دستشویی کردن در داخل خانه مخالف هستید. در این کار ثابت‌قدم باشید و هر بار با صدای بلند نه بگویید.
• ممکن است نتیجه مورد نظر را نگیرید، چرا که اکثر توله سگ‌ها نمی‌توانند جلوی خود را بگیرند. اما باید این کار را به عنوان آموزش ادامه دهید.
هرگز سگ را بخاطر یک اتفاق تنبیه نکنید. سگ نمی‌داند چه کار اشتباهی را انجام داده است. او را مجبور نکنید که جای ادرار خود را بو کند و دائما به او یادآور نشوید که خرابکاری کرده است. سگ‌ها این اتفاقات را به خاطر نمی‌آورند و فقط ممکن است از شما بترسند.
• اگر برای تنبیه مانع از ورود سگ به داخل خانه شوید، ممکن است او را گیج کنید و اوضاع بدتر شود. سگ فکر می‌کند شما از دستشویی کردن او عصبانی می‌شوید، بنابراین وقتی نیاز به دستشویی پیدا می‌کند، سعی می‌کند از دید شما پنهان شود، مخصوصا در جاهایی که دور از دسترس باشند.
جایی را برای دستشویی مشخص کنید. بهترین راه این است که جایی را بیرون از خانه برای دستشویی کردن انتخاب کنید و هر بار که سگ نیاز پیدا کرد، او را آنجا ببرید.
• توله سگ بوی ادرار را به خاطر می‌سپارد و آن محل را به عنوان دستشویی خود در نظر می‌گیرد.
• جایی را تعیین کنید که به راحتی قابل دسترسی باشد. در طول دوره آموزش باید به طور مکرر به آن محل بروید.
• تا زمانی که توله سگ شما سومین دوره واکسن خود را دریافت نکرده است، از بردن او به محلی که سگ‌های دیگر هم هستند خودداری کنید. بهتر است قبل از این کار با دامپزشک خود مشورت کنید.
• وقتی سگ خود را بیرون می‌برید، بهتر است از قلاده استفاده کنید تا بتوانید او را به جایی که میخواهید هدایت کنید. همچنین می‌توانید سگ خود را بهتر زیر نظر بگیرید و بفهمید که چه موقع کارش تمام شده است.
یک صدا یا کلمه دستوری خاص برای او انتخاب کنید. هر موقع سگ خود را به محل دستشویی‌اش می‌برید از کلمه «برو» یا یک دستور دیگر استفاده کنید. بدین ترتیب او یاد می‌گیرد که با این دستور به آن محل خاص برود.
• سگ کم کم دستور شما را می‌شناسد و می‌فهمد از او چه میخواهید. این کار به سگ کمک می‌کند که بفهمد کی و کجا باید دستشویی کند.
• وقتی میخواهید او را بیرون ببرید فقط از همین کلمه استفاده کنید. این کار از گیج شدن سگ جلوگیری می‌کنید.
موفقیت‌های او را تشویق کنید. هر بار که سگ در مکان مناسب دستشویی کرد، او را تشویق کنید. از یک لحن شاد و خوشحال برای تشویق کردن او استفاده کنید تا متوجه شود که از او راضی هستید.
• ثابت قدم ماندن در این راه به سگ انگیزه می‌دهد که هر بار در مکان مناسب دستشویی کند.
زمان دستشویی رفتن سگ را به یک تفریح تبدیل دهید تا او برای رفتن به محل مناسب مشتاق باشد. برای اینکه سگ را تشویق کنید که خودش را نگه دارد، باید زمان دستشویی رفتن را به یک کار لذت‌بخش تبدیل کنید.
• بیرون رفتن برای قدم زدن و تخلیه انرژی سگ، پاداشی است که هر سگی از آن لذت می‌برد.
• وقتی در جایی که از آن‌ها میخواهید در حال دستشویی کردن هستند، مزاحمش نشوید. بگذارید راحت باشند و احساس سبکی کنند.
• همچنین می‌توانید یک تشویقی کوچک به او بدهید تا تشویق شود. هر چند این کار برای بعضی سگ‌ها باعث حواس‌پرتی خواهد شد.
جای خرابکاری سگ را فورا تمیز کنید. اگر سگ در داخل منزل خرابکاری کرد، باید جای آن را به طور کامل تمیز کنید. این باعث می‌شود که سگ از انجام دوباره آن کار در داخل خانه منع شود.
• از پاک‌کننده‌های آنزیمی استفاده کنید، نه آن‌هایی که آمونیاک دارند. پاک‌کننده‌های آنزیمی باعث می‌شوند که از بوی ادرار خلاص شوید تا سگ دیگر به آن محل کشانده نشود.
• ادرار شدیدا بوی آمونیاک می‌دهد که باعث می‌شود سگ‌ها جذب آن محل شده و نشانه‌گذاری کنند. پدهایی وجود دارد که بوی آمونیاک می‌دهند و سگ‌ها را ترغیب می‌کند که روی آن ادرار کنند.
• همچنین می‌توانید از سرکه برای خنثی کردن بوی آمونیاک استفاده کنید.
سگ را نزدیک خود نگه دارید
ناحیه سگ را محدود کنید. اگر ناحیه مجاز برای سگ خود را در خانه محدود کنید، بهتر می‌توانید او را زیر نظر بگیرید. می‌توانید در اتاق‌ها را ببندید یا از میله‌های مانع استفاده کنید.
• اگر سگ را در یک مکان مشخص محدود کنید، می‌توانید به طور مداوم او را زیر نظر بگیرید و هر وقت که دستشویی داشت فورا متوجه شوید.
• مکان تعیین‌شده برای سگ باید آنقدر بزرگ باشد که بتواند در آن بازی کند. اما باید در حدی باشد که بتوانید او را دائما زیر نظر داشته باشید. یک اتاق کوچک یا بخشی مجزا از یک اتاق عالی است.
• مکانی را در نظر بگیرید که دسترسی راحت به بیرون داشته باشد. اتاقی که رو به در خروجی باشد، بهترین گزینه است.
• بهتر است مکانی را انتخاب کنید که تمیز کردنش آسان باشد. در اوایل دوره آموزش، سگ‌ها زیاد خرابکاری می‌کنند.
از یک قلاده کوتاه استفاده کنید. استفاده از قلاده حتی در داخل خانه، کمک می‌کند که با آزادی عمل بیشتری در خانه بچرخید و او را هم زیر نظر داشته باشید.
• وقتی به سگ قلاده می‌بندید، می‌توانید از اتاقی به اتاقی دیگر بروید و او را هم با خود ببرید. بدین ترتیب، هرگز از دیدتان پنهان نخواهد شد.
• بستن قلاده باعث می‌شود هر موقع که خواستید، به سرعت او را بیرون ببرید.
وقتی نمی‌توانید مراقب سگ باشید، از یک محفظه استفاده کنید. وقتی مجبور به ترک خانه هستید و نمی‌توانید مراقب سگ باشید، بهتر است از یک محفظه یا قفس مانند برای آموزش دستشویی کردن استفاده کنید. سگ محفظه را به چشم خانه خود می‌بیند و در آن خرابکاری نمی‌کند.
• محفظه باید آنقدر فضا داشته باشد که سگ بتواند به راحتی در آن بایستد، بخوابد و یا دور بزند. اگر فضای محفظه خیلی بزرگ باشد، سگ ممکن است از یک گوشه برای دستشویی کردن و از گوشه دیگر برای خوابیدن استفاده کند.
• اگر یک محفظه بزرگ و یک سگ کوچک دارید، بهتر است بخشی از فضای محفظه را بسته و یک فضای مناسب برایش فراهم کنید.
• به سگ تشویقی بدهید یا یک اسباب بازی در اختیارش بگذارید تا زمان ماندن در محفظه برایش مفرح باشد.
• نگذارید سگ بیش از چهار ساعت در روز در محفظه بماند. این زمان برای سگ‌های کوچک‌تر باید کمتر باشد. ظرفیت مثانه توله سگ‌های با سن کمتر از ۱۲ هفته بسیار کم است. آن‌ها معمولا نمی‌توانند ادرار خود را کنترل کنند.
• به طور کلی، سگ‌ها تا زمانی که بالغ شوند می‌توانند به ازای هر یک ماه از عمر خود ۱ ساعت ادرار خود را نگه دارند. اگر توله سگ شما یک ماه دارد، بیش از 1 ساعت او را در محفظه تنها نگذارید.
• وقتی سگ را از محفظه بیرون آوردید، باید فورا او را بیرون ببرید. تا زمانی که آموزش ادامه دارد، محدود کردن سگ هم باعث می‌شود که او را راحت‌تر زیر نظر بگیرید و هم فرآیند آموزش را آسان‌تر می‌کند. امکان خرابکاری در خانه نیز با این کار کاهش می‌یابد.
تعیین یک روال روزانه
ثابت‌قدم باشید. ثابت‌قدم بودن کلید موفقیت در آموزش دستشویی کردن به سگ است. وقتی سگ خود را از خانه بیرون می‌برید، بهتر است همیشه از یک در بگذرید. او را به یک منطقه مشخص برده و از همان کلمه دستوری همیشگی استفاده کنید تا او آن منطقه را به عنوان محل دستشویی بشناسد.
• برای بیرون بردن سگ یک روال روزانه تعیین کنید. اول از همه صبح او را بیرون ببرید و بعد از هر وعد غذایی هم بیرون بروید. هر وقت به خانه برگشتید یا او را از جعبه خارج کردید، باید او را بیرون ببرید. بعد از بازی کردن، نوشیدن آب، بعد از چرت روزانه و دقیقا قبل از خواب به او اجازه دهید بیرون برود.
• وقتی توله سگ شما خیلی کوچک است و در مراحل ابتدایی آموزش قرار دارد، بهتر است هر 20 دقیقه یک بار او را بیرون ببرید. این کار هم از خرابکاری جلوگیری می‌کند و هم این فرصت را در اختیارتان می‌گذارد که هر بار به سگ خود تشویقی دهید.
• پیاده‌روی روزانه هم سگ را به دستشویی کردن تشویق می‌کند.
یاد بگیرید سگ‌تان چند بار در روز برای دستشویی بیرون می‌رود. به تعداد دفعاتی که سگ شما برای دستشویی کردن بیرون می‌رود توجه کنید. این کار به شما کمک می‌کند که روال روزانه او را بشناسید و بدانید چه زمانی نیاز به دستشویی دارد.
در حوالی ساعات غذا خوردن او را بیرون ببرید. داشتن یک برنامه غذایی منظم باعث می‌شود که روال دستشویی کردن سگ هم منظم شود. توله سگ بعد از هر وعده غذایی باید دستشویی کنن.• بیرون بردن سگ بعد از هر وعده غذایی باعث می‌شود که سگ محل دستشویی کردن خود را بشناسد و کمتر خرابکاری کند.